ATIK HAVUZU’NDAN AKAN SIZINTILAR HARŞİT HAVZASINDA ÇEVRE KİRLİLİĞİ YARATMAYA DEVAM EDİYOR.

2002 Yılında Park Holding Keldaş Tepe mevkiinde maden arama faaliyetine başlamıştır. Bu şirket bir yandan faaliyetlerini sürdürürken ancak 2007 yılında ÇED raporu alabilmiştir. Park Holding 2008 yılında Çatalağaç Köyü’ndeki çalışmalarını tamamlayarak köyden ayrılmıştır.

2021 yılında Alagöz Madencilik şirketi Park Holding’in aldığı ÇED raporu ile yeniden Çatalağaç Köyü’ndeki maden arama çalışmalarına başlamıştır.

Alagöz Holding buradaki çalışmalarına başlarken yüksek tonajlı araçlarını köy yolundan sürmüşler, kanunen tır ile götürmesi gereken bu araçların yoldan geçmesi sonucu köylülerin ve özel idarenin yavaş yavaş yaptırdığı köy yollarının betonları kırılmış ve zaten heyelan bölgesi olan köyün girişindeki yollar çökmüştür. Yaklaşık 2,5 ay süre ile köylüler mağdur olmuş, taşımalı eğitimle Doğankent ilçesine giden öğrenciler uçuruma dönüşen köy yollarını kullanarak büyük tehlike yaşamıştır.

Şirket sahibinin gerek siyaset gerekse bürokrasi ile ilişkileri nedeniyle halk üzerinde bir korku iklimi oluşmuş ve bu durum maden şirketinin usulsüz çalışmasının önünü açmıştır. Taahhüt ettiği projeleri yerine getirmemesi sonucu kesilen cezalar, yapacağı yatırımların maliyetinin yanında ödül gibi kalmıştır.

22 Mayıs 2022 tarihinde daha önce Ciner Grup tarafından da pasa alanı olarak kullanılan ve kapasitesi dolan pasa alanına Alagöz Maden tarafından da pasa dökülmeye devam edilmiştir. Alagöz Maden tarafından buradan sızan suyu dinlendirmek üzere dere yatağı içine izinsiz olarak yapılan dinlendirme havuzu patlamıştır. 2 yıl süreyle köy deresi, Harşit çayı bulanık akmış, bu bulanıklık Tirebolu ilçesinde denizde büyük bir çamur alanının oluşmasına neden olmuştur. Şirket tarafından tanıtım dosyasında gösterilmeyen ve yapımı devam eden Harşit Tabiat Parkı tamamen çamurla dolmuştur. Yine Söğütağzı Köyü’nde daha önce planlanan ve projesi onaylanan İki ilçenin su kaynağı olacak olan su göleti de bu dönemde iptal edilmiştir.

Dönemin Giresun Valisi Enver Ünlü 17 Haziran 2022 tarihinde “ÇED gerekli değildir.” kararı vermiştir. Bu karar 22 Ağustos 2022 tarihinde mahkemeye taşınmıştır. Daha sonra yapılan şikayetler üzerine olay basına yansımış, Giresun Şehircilik İl Müdürlüğü tarafından burada yapılan inceleme sonucu şirkete ceza kesilmiş ve 120 gün süre verilerek buradaki tahribatı gidermesi istenmiştir. Ancak verilen bu süre ve yapılan tahribat ile ilgili herhangi bir takip ya da işlemin yapılıp yapılmadığı bilinmemektedir.

Çatalağaç Köyü Derneği yetkilileri tarafından MAPEG’e yapılan müracaat sonucu maden sahasında mühendisler tarafından inceleme yapılmış, kurallara uyulmadığı tespit edilmiş, yapılan tahribat düzeltilene kadar maden faaliyetlerinin durdurulması gerektiği vurgulanmıştır. Mühendisler tarafından maden sahasına yapılan atık havuzunun yerinin doğru olmadığı ve standartlara uymadığı belirtilmiştir.

Giresun İdare Mahkemesi Giresun Valiliği’nin “ÇED gerekli değildir.” Kararının 27 Nisan 2023 tarihinde iptaline karar vermiştir. 24 Mayıs 2023 tarihinde mahkeme kararını uygulamadığı için Giresun Valisi Enver Ünlü hakkında “Görevi kötüye kullanma” suçunda Tirebolu Cumhuriyet Başsavcılığına suç duyurusunda bulunulmuştur. Vali Enver Ünlü Giresun İdare Mahkemesinin iptal kararına rağmen iki ay gibi kısa bir süre içinde 22 Haziran 2023 tarihinde aynı dosyaya yeniden “ÇED gerekli değildir.” kararı vermiştir. Bu karar da 21 Temmuz 2023 tarihinde yeniden mahkemeye taşınmıştır.

Yaklaşık 3 ay sonra Alagöz Maden şirketi tarafından Doğankent, Tirebolu ve Çanakçı ilçelerini de kapsayan devasa bir kapasite artışı için ÇED süreci başlatılmıştır. Proje tanıtım toplantısı atık havuzu Çatalağaç Köyü’ne planlanmasına karşın Söğütağzı köyünde yapılmıştır. Toplantıda sivil toplum kuruluşları ve halk tarafından tepki gösterilmiş, kapasite artışı için halk onay vermemiş ve iptali için dilekçeler gönderilmiştir.

Atık havuzu 2023’ün kasım ayında sızdırmaya başlamıştır. Yapılan müracaatlar üzerine Giresun Şehircilik İl Müdürlüğü tarafından su numuneleri alınarak analiz yaptırılmıştır. Bu analizler sonucunda şirkete yaklaşık 465 bin Türk lirası idari para cezası uygulanmıştır.

Bugüne geldiğimizde maden şirketinin atık havuzu yasal sınırları aşmıştır. Bu durumdan dolayı maden şirketinin üretim faaliyetini durdurması gerekirken hala son hızla üretime devam ettiği görülmüştür. Atıkların deney yapılıyor adı altında farklı yerlere atıldığı köylüler tarafından iddia edilmektedir. Ayrıca maden aramak için açılan galerilerden çıkardığı malzemenin maden şirketi tarafından kullanılmak üzere açılan yollara döküldüğü tespit edilmiştir.

Sonuç olarak yaptığımız mücadele ilk günden itibaren buradaki maden arama ve çıkarma faaliyetlerinin durdurulması için değil, proje dosyasında belirtilen normlara uygun olarak yürütülmesi, şirketin taahhütlerine uyması ve dünya standartlarında çalışması yönündedir.

Bilim insanları ile yaptığımız çalışmalar sonucunda, canlı yaşamının olumsuz yönde etkileneceği, doğamızın zarar göreceği, su kaynaklarımızın kirleneceği sonucuna ulaştık. Hatta Farklı bölgelerde açılan galerilerde atılan dinamitler sonucu yer altı sularının yön değiştireceği ve birçok köyde su sıkıntısının baş göstereceği sonucuna ulaşılmıştır.

Aynı zamanda Espiye, Tirebolu, Güce, Doğankent ve Görele sınırları içerisinde cereyan eden Türkiye’nin ikinci Çanakkale’si olan Harşit Savunması’nın yaşandığı bu topraklardaki tarihi yolların (Rus yolu, ipek yolu), bu savunmada yerleri tespit edilen ve edilemeyen şehit mezarlarımızın da yok olacağı gerçeğini unutmamak gerekir.

Espiye, Tirebolu, Güce, Doğankent ve Görele ilçemizin sivil toplum kuruluşları ile yaptığımız istişareler sonucunda buradaki olumsuzluklara dikkat çekmek amacıyla “Yaklaşan Tehlikenin Farkında mısın” adlı etkinliği düzenleme ihtiyacının hasıl olduğuna kanaat getirdik.

Bu etkinliği düzenlemekteki amacımız, atık havuzunun yasal kapasitesini aşması nedeniyle ve yeni yapılması planlanan 10 kat büyüklükteki yeni havuzun Şebinkarahisar ve İliç’te yaşanan felakete benzer bir felaketin hemen yanı başımızda olduğunu yerel ve ulusal basın aracılığı ile hem halkımıza hem de tüm dünyaya duyurmaktır.

Harşit Federasyonu

Tirdef (Tirebolu Dernekler Federasyonu)

Görfed (Görele Dernekler Federasyonu)

Espiye ve Köyleri Derneği

Güce Kültür ve Yardımlaşma Derneği

Çatalağaç Köyü Derneği